Jak dbać o wzrok
Część pierwsza - „Choroby oczu”
Tylny odcinek gałki ocznej składa się z:
• tarczy nerwu wzrokowego
• warstwy włókien nerwowych siatkówki
• naczyń krwionośnych
• plamki żółtej.
Jednym z najważniejszych zmysłów jest wzrok. Według światowej organizacji zdrowia w krajach rozwiniętych, drugą najczęstszą przyczyną utraty wzroku po zaćmie jest jaskra.
Jaskra to neuropatia wzrokowa charakteryzująca się postępowym uszkodzeniem warstw włókien nerwowych siatkówki, obszaru okołotarczowego oraz tarczy nerwu wzrokowego. Dobór leczenia lub zahamowania jaskry zależy od indywidualnego przypadku i oczywiście od stopnia zaawansowania choroby. Rozwiązania zahamowania lub wyleczenia jaskry to:
- leki, którymi hamujemy rozwój choroby (prostoglandyny, pilokarpina, beta-blokery, inhibitory anhydrazy węglanowej, sympatykomimetyki);
- zabiegi laserowe (irydotomia, trabekuloplastyka);
- zabiegi chirurgiczne (wymiana soczewki w oku na płaską, sztuczną).
Zaćma to choroba polegająca na zmętnieniu soczewki w oku. Im większe zmętnienie soczewki oka, tym większe pogorszenie ostrości wzroku. Zmętnienia tworzą się najczęściej w części centralnej (zaćma jądrowa lub podtorebkowa tylna) lub na obwodzie (zaćma korowa). Jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest zabieg chirurgiczny polegający na wymianie zmętniałej soczewki własnej na sztuczną.
AMD – zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem. Na dnie oka (tylny odcinek gałki ocznej) znajduje się plamka żółta. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w procesie prawidłowego funkcjonowania naszego narządu wzroku. Ten fragment musi mieć dużo dostarczonej energii w postaci tlenu, przenoszonego z krwią. Z wiekiem pogarsza się sprawność krążenia i plamka ulega procesom zanikowym. Istnieją dwa typy AMD: postać zanikowa „sucha” i postać wysiękowa.
Postać zanikowa „sucha” objawia się najbardziej upośledzeniem widzenia z bliska, początkowo uniemożliwiając widzenie kilku liter w wyrazie, potem całych wyrazów. Luki w polu widzenia jednego oka mogą być uzupełniane przez drugie oko do czasu, gdy zwyrodnienie nie zacznie uszkadzać plamki drugiego oka. Tego typu AMD nie da się wyleczyć, ale można stosować działania profilaktyczne. Jak zapobiegać i hamować rozwój AMD? Należy stosować odpowiednią dietę bogatą w luteinę, uzupełniać witaminę C i E, spożywać owoce aronii, borówki, ponieważ mają dużą zawartość antyoksydantów, które redukują wolne rodniki i pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu narządu wzroku.
Test AMSLERA pozwala na wykrycie wymienionych objawów. Jeżeli takie objawy występują należy umówić się na wizytę do lekarza okulisty.
TEST AMSLERA:
1. Patrz na siatkę z odległości ok. 30 cm.
2. Jeżeli nosisz okulary – załóż je i wykonaj test mając je na sobie.
3. Zasłoń jedno oko, a drugie skup na czarnym punkcie znajdującym się na środku siatki.
4. Oceń, czy wszystkie linie, które widzisz, są proste, a kwadraty mają taki sam wymiar.
5. Pamiętaj, by wykonać test dla każdego oka z osobna.
Jak zadbać o swój wzrok?
1. Regularnie badaj wzrok przynajmniej raz w roku.
2. Dbaj o prawidłową dietę.
3. Noś okulary przeciwsłoneczne, które blokują promieniowanie UV. Okulary przeciwsłoneczne kupuj atestowane ze sprawdzonego źródła.
4. Wysypiaj się. Regularny i prawidłowy sen regeneruje całe ciało. Brak snu powoduje: skurcze powiek, suchość i zaczerwienienie oczu.
Część druga - „Wady wzroku”
Czym się różni lekarz okulista od optometrysty?
Okulista jest absolwentem uniwersytetu medycznego, czyli lekarzem specjalizującym się w leczeniu chorób oczu, jak zaćma, jaskra, zwyrodnienie plamki, retinopatia.
Optometrysta jest również absolwentem uniwersytetu medycznego lub politechniki i specjalizuje się w badaniu i korekcji wad wzroku.
Lekarz leczy, optometrysta – bada i koryguje wzrok, ale też jest naszym pierwszym kontaktem ze specjalistą i potrafi wykryć na wczesnym etapie jaskrę, zaćmę, choroby siatkówki, problemy neurologiczne i gdy zauważy coś niepokojącego, odsyła pacjenta do odpowiedniego specjalisty.
Podsumowując, co zrobić, by nasz wzrok jak najdłużej nam służył?
- Badajmy wzrok regularnie u odpowiedniego specjalisty.
- Pamiętajmy o badaniach również u naszych dzieci.
- Zadawajmy pytania specjalistom w razie niejasności.
- Korygujmy wzrok odpowiednio i dobrymi jakościowo szkłami, by widzieć jak najlepiej.
- Miejmy świadomość naszej wady wzroku, żeby wiedzieć czego dotyczy i jakie badania wykonywać, z jaką częstotliwością.
Fragmenty streszczenia wykładu „Jak dbać o wzrok” z 16.01.2020r.
Maria Kwiatkowska, Laura Kaczmarek
Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki
Plik do pobrania:
Streszczenie wykładu i porady jak dbać o wzrok
