Dziwne przygody książki ze sztuką

2 czerwca 2016 r. uczestnicy cotygodniowych spotkań organizowanych przez Towarzystwo Oświatowe Ziemi Dzierżoniowskiej mieli możliwość wzięcia udziału w wyjątkowym spotkaniu, mogli wysłuchać rozważań i refleksji pani Marii Tyws na temat "Dziwnych przygód książki ze sztuką".
Prelegentka swoją wypowiedź rozpoczęła od refleksji, że związki sztuki z książką kojarzą się na ogół dobrze. Chociaż w ostatnich latach wydaje się tak dużo książek, że nie zawsze są one pięknie wydawane, wyłączyć tu trzeba literaturę dziecięcą. Przez poprzednie wieki książki były piękne i miały wielką wartość materialną, niekoniecznie przez przekaz i wartość słowną, ale przez zewnętrzne materialne piękno książki pięknie oprawionej i wydanej. To jest już przeszłością, ale na szczęście piękna książka powraca.
Prowadząca zwróciła uwagę na dziwne przygody, niekonwencjonalne relacje książki i sztuki. Książka stała się inspiracją dla twórców i artystów, nie ze względu na treść i zawartość literacką lecz swoją zewnętrzną formę. Książka zasłużyła na pomnik. Jako przykład podała i pokazała na  slajdach pomnik jaki ma dzierżoniowska biblioteka, w której odbywał się wykład. Zachwyca prosta forma, uroda materiału z którego wykonano pomnik. Górna część nawiązuje do otwartej księgi, w prostocie swej zawiera się wieloznaczność.
Następnie podkreśliła, że odrodziła się idea traktowania książki jako pięknego przedmiotu, powstają książki przepiękne, unikatowe, uprzestrzennione książki są wykonywane z różnych materiałów.
Ważny jest przekaz wizualny, starannie zakomponowanej książki. Słowo tu pełni rolę dekoracji epigraficznej.
Pojawiają się różne pomysły, jako tworzywo są wykorzystywane różne materiały, wszystkie jednak nawiązują do wyglądu książki. Niektóre pomysły są ekstrawaganckie, co prelegentka zilustrowała licznymi przykładami pokazanymi na slajdach. Wśród nich pojawiły się instalacje przestrzenne, do których można wejść, można też czytać lub nie.
W dalszej części wykładu prowadząca zapoznała słuchaczy z przykładami form drastycznego traktowania książki, gdzie artyści poddawali je licznym torturom, zabiegom, które tworzyły nowy twór. Artysta niszczy książki, ale po to, aby powstała nowa jakość, nowe dzieło sztuki, które jest nadal obiektem kultury, ale oddziałuje inaczej niż książka. Zużytym książkom nadają oni nowe życie, nową wartość. Daleko idące przekształcenia, ale nadal w strukturze książki, tworząc piękne realizacje, nadając książce różne zaskakujące kształty, wykazując się przy tym wielką zręcznością i precyzją. Pokazane przykłady takich realizacji wzbudziły podziw i zachwyt odbiorców wykładu.
    Ostatnim  wątkiem wykładu było ukazanie książki jako motywu malarstwa, książki w obrazach różnych twórców na przestrzeni wieków. Ta część prelekcji również bogato zilustrowana  ukazała książkę w obrazach twórców różnych epok, na tle różnych postaci czytających książki starych i młodych, kobiet i mężczyzn, a także dzieci, w towarzystwie martwej natury, była zakończeniem niezwykle barwnie i żywo, ciekawie i interesująco opowiedzianej historii.

Alicja Kossowska

Powrót do Wydarzenia 2016