Architektura domów mody

  Ubrania towarzyszą ludziom niemalże od zawsze. Pełnią różne funkcje: mogą stanowić ochronę przed różnymi warunkami atmosferycznymi, a także być ozdobą i środkiem wyrazu.
  Pojęcie „mody” związanej z projektowaniem ubioru pojawiło się pierwszy raz na przełomie XVIII i XIX wieku. Rodziny królewskie, arystokraci i zamożni mieszczanie pożądali luksusowych dóbr, w tym szytych na miarę wyjątkowych strojów oraz galanterii.

  Tak powstał francuski termin Haute Couture – dosłownie oznaczający krawiectwo wysokie, szycie pojedynczych egzemplarzy odzieży na zamówienie, z użyciem najlepszych jakościowo materiałów. Za jedną z pierwszych wielkich twórczyń haute couture uważa się Rose Bertin, francuską krawcową, która dzięki swoim niebanalnym pomysłom i talentowi krawieckiemu została projektantką Marii Antoniny. A właściwie... modniarką, bo tak wtedy określano zawód projektanta.

  Za ojca haute couture uznaje się z kolei anglika Charlesa Wortha. Przybył on do Paryża, gdzie praktykował w jednej z pracowni modowych. Szybko rozwinął swój krawiecki fach i otworzył własny dom mody, gdzie jako pierwszy organizował m.in. pokazy projektów na żywo z udziałem modelek. Wprowadził także pomysł tworzenia kolekcji sezonowych.

 Rozwijający się Paryż szybko stał się stolicą mody. To w stolicy Francji powstały duże, funkcjonujące do dziś marki modowe. W 1854 roku swoją działalność rozpoczął Louis Vitton, którego wspaniały flagowy butik i biuro mieści się nadal w dużej XVIII-wiecznej kamienicy, stojącej przy paryskim Placu Vendome. Niedaleko firma, funkcjonująca także jako fundacja, zbudowała także swoje Muzeum Sztuki. Niebanalny gmach stoi na terenie Lasku Bulońskiego. W Paryżu swoją działalność rozpoczęła także Coco Chanel. Marka w tym momencie ma tam kilkanaście butików przy jednej z ulic – rue de Cambon. Podobny sukces osiągnęły dom mody Dior (posiadający ponad 160 butików na całym świecie) czy Givenchy.

  We Włoszech także rozwinęły się przez lata duże modowe przedsiębiorstwa, np. słynącą z wyjątkowych projektów marka Schiaparelli czy Prada, dla której butik i siedzibę Fundacji Prada zaprojektował sam Rem Koolhaas, słynny holenderski architekt. Są to domy mody popularne na całym świecie.

 Także w Anglii działali i działają wyjątkowi twórcy. Legendą ze względu na swoje podejście do mody i początki związane z ruchem punkowym stała się Vivienne Westwood. Projektantka słynie z niebanalnych rozwiązań dotyczących projektowania i produkcji ubrań. Jej matka także zaistniała w świecie.

  W Polsce wyjątkowym przykładem prężnie rozwijającego się domu mody jest działający w latach 1868-1936 Dom mody Herse. Przedsiębiorstwo, założone przez trzech braci, potomków francuskich emigrantów, miało swoją siedzibę w kamienicy przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie. Luksusowy w tych czasach budynek mieścił sklep, miejsce dla przymiarek i organizowania pokazów a także pracownie krawieckie. W 1936 roku syn jednego z założycieli zamknął dom mody. Na ponowne otwarcie zdecydował się jego wnuk. Marka ponownie rozpoczęła działalność, projektując wysokiej klasy galanterię. Z pojęciem wysokiego krawiectwa jest związana także projektantka Gosia Baczyńska. Jej kreacje, łączące tradycję z nowoczesnością, są popularne nie tylko w Polsce. Eleganckie atelier projektantki znajduje się przy ulicy Floriańskiej na warszawskiej Pradze.

Hanna Golis

Powrót do Wydarzenia 2022