O powietrzu w Dzierżoniowie
Już po raz czwarty w roku 2019 spotykamy się żeby rozmawiać o ekologicznym zdrowszym życiu w naszym mieście, otoczeniu, domu. Mieliśmy możliwość dowiedzieć się jak lepiej ogrzewać nasze domy, skąd się bierze woda, którą pijemy i co ze ściekami. Odwiedziliśmy też ekologiczne centrum odzysku, gdzie zobaczyliśmy ile produkujemy śmieci i co się z nimi dzieje.
14 listopada w DOK mieliśmy okazję posłuchać Pana Krzysztofa Nawrota, który mówił „O powietrzu w Dzierżoniowie”. Dzierżoniów to nasze miasto i najbardziej nam zależy żeby oddychać tu jak to się mówi „pełną piersią”. Tu się budzimy, spacerujemy, zasypiamy.
Nie mogę się powstrzymać, żeby nie przytoczyć słów sławnego filozofa laureata nagrody nobla Georga Bernarda Shaw „Teraz, gdy już nauczyliśmy się latać w powietrzu jak ptaki, pływać pod wodą jak ryby, brakuje nam tylko jednego, nauczyć się żyć na ziemi jak ludzie”. Słowa te zostały napisane na początku dwudziestego wieku, są wciąż bardzo aktualne a może nawet coraz bardziej.
Smog to nie jest już magiczne słowo nad którym ktokolwiek się zastanawia co znaczy. Nawet małe dzieci reagują na to słowo skrzywioną buzią, czyli wiedzą. Nazwa pochodzi od angielskich słów fog oraz smoke, czyli mgła i dym. Jednak w przeciwieństwie do swojej naturalnej odpowiedniczki – potrafi zabijać. Czy smog występuje wyłącznie jesienią i zimą? Niestety nie.
Smog jesienno zimowy, czyli tzw. londyński, składa się z sadzy, tlenków azotu i węgla, dwutlenku siarki oraz pyłów. Natomiast smog znany z pory letniej (tzw. typ Los Angeles) pojawia się w miejscach występowania wysokich temperatur powietrza i zawiera w sobie tlenki azotu, węgla oraz węglowodory.
Najprostszy przepis na grubą warstwę smogu brzmi: weź dym z kominów (fabrycznych, budynków mieszkalnych) oraz tysięcy rur wydechowych samochodów i innych pojazdów spalinowych – a następnie starannie rozpyl go nad obszarem, w którym występuje niewielki ruch mas powietrza jak np. w naszej kotlinie. Lista składników unoszących się razem ze smogiem jest długa. Są to metale ciężkie rakotwórcze dioksyny, benzopiren i tlenki węgla .
Samorządy dzielnie walczą o jakość swojego powietrza, między innymi również nasze miasto. Oprócz wielu darmowych aplikacji specjalne narzędzia dostępne są na stronie www.dzierzoniow.pl. Na głównej stronie (wysuwany pasek po prawej) możemy sprawdzić aktualny stan powietrza, którym oddychamy. Można też korzystając z zakładki „EkoDzierżoniów ” (baner na głównej stronie) dowiedzieć się o prognozie i jakości powietrza na najbliższe godziny.
Kontrolowanie tego czym palimy w piecach, jest zadaniem miejskich strażników, którzy mają prawo do takich kontroli. Najbardziej efektywnym sposobem na walkę ze smogiem jest odejście od ogrzewania piecami węglowymi. Takie zmiany miasto wspomaga w ramach Programu Małych Ulepszeń. Miasto pracuje również nad przygotowaniem prawa dzięki, któremu będzie możliwe refundowanie części kosztów zmiany pieca przez najemców lokali, a wysokość refundacji będzie wynosiła do 50%.
Zgodnie z projektem unijnym w domkach jednorodzinnych montowane są instalacje fotowoltaiczne, a pieniądze na cel pochodzą w całości z funduszy europejskich.
Kolejną ważną troską naszego samorządu jest budowa obwodnicy, która pozwoli na wyprowadzenie z miasta ruchu tranzytowego jak również sadzenie nowych drzew. Jest również nieodzowne wsparcie tych wszystkich dobrych działań poprzez budowanie naszej ekologicznej świadomości. Trzeba zmieniać stare nawyki.
Musimy wiedzieć, że nie wolno spalać śmieci, starych mebli, podkładów kolejowych a nawet węgla brunatnego. Świeże nie wysuszone drewno jest również powodem zanieczyszczeń powietrza. Warto też zapoznać się z zalecanymi sposobami „rozpalania od góry”. Takie sposoby rozpoczynania palenia w naszych piecach będą zdrowsze i oszczędniejsze co przyniesie również korzyści finansowe dla naszej kieszeni.
Pan Krzysztof zadziałał również na naszą wyobraźnię, przedstawił nam wiele wykresów, które pomogły prześledzić jak w czasie, zmieniało się nasze powietrze od roku 1990 do chwili obecnej. Dzieje się sporo dobrego ale to wszystko mało żebyśmy mogli spać spokojnie.
Jeszcze kilka mądrych i dowcipnych przemyśleń i to do nas wszystkich: Dinozaury to gady, które żyły 65 milionów lat temu. Wyginęły na skutek oderwania się asteroidy. Po jej uderzeniu w ziemię pojawił się pył. Okazało się, że te ogromne gady nie miały wystarczającej możliwości adaptacji aby nim oddychać. Więc cóż my ludzie?.
Naukowcy badający zatrucie środowiska mówią „gdyby obecnie żył chociaż jeden z tych gadów i wziął głęboki wdech, to by niestety zdechł”.
„Bo gdy zniszczysz wszystko wszędzie to i ciebie już nie będzie. Więc człowieku pilnuj srodze, by nie padło wszystko w trwodze”. Warto przemyśleć.
Irena Kowal
Powrót do Wydarzenia 2019
