Ja i ekologia - uzdatnianie i oczyszczanie wody
Każdy z nas zużywa miesięcznie ok. 5 m3 wody. Odkręcając kran nie zastanawiamy się jaką drogę przebyła woda zanim trafiła do naszego mieszkania. Chwile refleksji nachodzą nas jedynie gdy płacimy za nią rachunki. O historii i współczesnej działalności dzierżoniowskich Wodociągów, podczas wycieczki 4 czerwca, opowiadał nam pan mgr inż. Andrzej Bronowicki Prezes Spółki Wodociągi i Kanalizacja w Dzierżoniowie. Historia dzierżoniowskich wodociągów sięga 1884 roku, wtedy powstała też pierwsza wieża ciśnień, a zakład produkował 140 m3 wody dziennie. Największy pobór wody nastąpił w latach 70. XX wieku, głównie za sprawą działających na terenie powiatu zakładów przemysłowych. Wiązało się to oczywiście z ogromnym zanieczyszczeniem środowiska. Rozwój Wodociągów nastąpił pod koniec lat 90. XX w., a prawdziwa rewolucję technologiczną Spółka przeżyła dzięki pozyskiwaniu funduszy zewnętrznych, głównie z Unii Europejskiej. Zainwestowano setki milionów złotych w modernizację sieci i infrastruktury. Obecnie Spółka WiK dostarcza ok. 3 miliony m3 wody oraz odbiera ponad 2,5 mln. m3 ścieków. Rozległa sieć wodociągowa obsługiwana przez Spółkę z .o.o. Wodociągi i Kanalizacja w Dzierżoniowie ma długość 508,3 km, a całkowita długość sieci kanalizacyjnej to 228,7 km. Spółka poza stałą rozbudową sieci wodociągowej prowadzi renowację sieci już istniejącej oraz jej wymianę na mniej awaryjne w eksploatacji rury polietylenowe.
Podczas wycieczki poznaliśmy proces pozyskiwania, uzdatniania i dystrybucji wody, a następnie proces oczyszczania ścieków i gospodarkę odpadami. Sieć wodociągowa zasilana jest w wodę pochodzącą z 10 Stacji Uzdatniania Wody. My zwiedziliśmy SUW "Lubachów" w Zagórzu Śląskim. Po obiekcie oprowadzał nas Kierownik Działu Uzdatniania Wody mgr. inż. Zbigniew Wiącek. Opowiadając o kolejnych etapach pobierania, oczyszczania i uzdatniania wody ze zbiornika Lubachów odpowiadał na liczne pytania uczestników wycieczki.
1. Woda powierzchniowa pobierana jest z jeziora lubachowskiego na głębokości 30 m za pomocą rurociągu o przekroju1800 mm i przepływa do elektrowni wodnej
w Lubachowie.
2. Następnie woda trafia do stacji uzdatniania wody „Lubachów”.
3. W Budynku Chemicznym do wody dozowany jest wodorotlenek sodu oraz koagulant, w postaci siarczanu glinu, który sprawia, że większe zanieczyszczenia zbijają się i łatwiej je wówczas odseparować.
4. Po koagulacji woda kierowana jest do osadników, w budynku osadników, i filtrów samopłuczących. Tu następuje proces sedymentacji. Z osadników woda podawana jest do wieży napowietrzającej, a następnie do filtrów otwartych samopłuczących.
5. W budynku filtrów przefiltrowana przez filtry samopłuczące woda, kierowa jest do filtrów otwartych, ze złożem katalitycznym. Ten stopień filtracji, zapewnia skuteczne usuwanie z wody manganu, w okresach jego zwiększonego stężenia. Płukanie filtrów prowadzone jest metodą woda oraz powietrze. Po wzruszeniu złoża powietrzem następuje płukanie samą wodą z dużą intensywnością. Automatyka stacji umożliwia ustawienie dowolnego odstępu czasowego między płukanymi filtrami, ustawienie dowolnego algorytmu płukania pojedynczego filtra, dostosowanie dawek reagentów do aktualnej wydajności stacji w celu jak najlepszego dopasowania produkcji wody do rozbioru.
6. Następnie wodę przepompowuje się do układu ozonowania. Tu następuje nasycenie wody ozonem. Woda po ozonowaniu grawitacyjnie kierowana jest do filtrów węglowych. W filtrach węglowych usuwane są produkty utleniania powstałe w wyniku ozonowania wody. Filtry węglowe płukane są w zależności od potrzeb w sposób analogiczny jak filtry katalityczne.
7. Po filtrach węglowych woda przechodzi przez lampę UV, gdzie następuje jej dezynfekcja za pomocą promieniowania ultrafioletowego. Po lampie UV woda kierowana jest do zbiorników magazynowych wody uzdatnionej. Zbiorniki połączone są z rurociągiem przesyłowym o przekroju 600 mm, którym woda kierowana jest do odbiorców aglomeracji dzierżoniowskiej.
8. Woda przed wtłoczeniem do sieci magistralnej jest dodatkowo dezynfekowana za pomocą dwutlenku chloru. Układ dozowania dwutlenku chloru składa się z generatora, zbiorników reagentów oraz pompy dozującej. Instalacja ta została zlokalizowana w pomieszczeniach chlorowni. Jako rezerwowy środek dezynfekujący przewidziano instalację podchlorynu sodu.
Na wszystkich ogromne wrażenie zrobił stopień zautomatyzowania poszczególnych etapów uzdatniania wody, niebywała czystość w pomieszczeniach oraz w zasadzie bezobsługowe funkcjonowanie całej instalacji. Dzięki super nowoczesnym urządzeniom i doskonale wyposażonemu laboratorium woda na każdym etapie jest badana i do sieci wodociągowej trafia czysta i zdrowa.
Drugi etap naszej wycieczki to oczyszczalnia ścieków w Dzierżoniowie. Pozostałe dwie oczyszczalnie Spółki WiK mieszczą się w Bielawie i Piławie Górnej. Ścieki komunale z terenu Gminy Pieszyce odprowadzane są kolektorem sanitarnym do Oczyszczalni Ścieków w Dzierżoniowie. Ogólna liczba ścieków oczyszczonych odprowadzanych z oczyszczalni ścieków to prawie 4500 tys. m3, w tym z oczyszczalni ścieków w Dzierżoniowie ponad 2000 tys. m3. Technologia oczyszczania ścieków oparta jest na procesach mechaniczno-biologicznych. W celu zwiększenia efektywności usuwania związków biogennych wprowadzono procesy oczyszczania chemicznego. Ciąg technologiczny Oczyszczalni Ścieków w Dzierżoniowie jest bardzo złożony i rozbudowany.
Po Oczyszczalni Ścieków oprowadził nas pan mgr inż. Marek Skrzyński Zastępca Kierownika Działu Oczyszczalni Ścieków. Zwiedzanie zaczęliśmy od ostatniego etapu oczyszczania – gospodarki odpadami. Powstający podczas procesu oczyszczania biogaz spożytkowywany jest na miejscu w postaci energii elektrycznej i cieplnej. Natomiast wysuszone i sprasowane odpady stałe wywożone są na wysypisko. Aby jednak jasno przekazać sposób oczyszczania ścieków należy podążać za procesem technologicznym jaki działa w dzierżoniowskiej oczyszczalni.
1. Automatyczna stacja zlewna ścieków jest to bezobsługowy punkt odbioru ścieków dowożonych wozami asenizacyjnymi. Stacja zlewna FEKO+ wykonana jest w formie kontenera ze stali nierdzewnej. Stacja wraz z wyposażeniem na bieżąco kontroluje ilość pobieranych ścieków mierząc ich parametry ilościowe i jakościowe. Ścieki dowożone poprzez stację zlewną zrzucane są przed ciąg oczyszczalni do komory zbiorczej. Niestety koszty utylizacji powodują, że zawartość przydomowych szamb wylewana jest bezpośrednio do ziemi, a tylko ok. 20% trafia do oczyszczalni.
2. Na ciągu dwóch krat mechanicznych następuje oddzielenie zanieczyszczeń grubych; prasowanie, odwadnianie i ich rozdrabnianie.
3. W piaskowniku usuwane są części mineralne m.in. piasek, żwir.
4. Następnie ścieki trafiają do osadnika wstępnego gdzie następuje usuwanie zawiesin
i związanych z nimi zanieczyszczeń organicznych i mineralnych.
5. Kolejny etap to komora beztlenowa. Jest oddzielnym zbiornikiem żelbetowym i technologicznie wchodzi w skład reaktora biologicznego.
6. W komorze denitryfikacji następuje proces biochemicznego, heterotroficznego redukowania azotanów.
7. Tak oczyszczone ścieki trafiają do pompowni ścieków i osadów. Pompownia zlokalizowana jest w budynku dwukondygnacyjnym. Mieści się w nim hala pomp, studnia zbiorcza ze studzienką rozdzielczą oraz pomieszczenia socjalne.
8. Natomiast blok biologiczny trójfazowy w formie zbiornika żelbetowego umożliwia biologiczną redukcję związków węgla, azotu i fosforu do wymaganego stopnia.
Oczyszczone ścieki odprowadzane są kanałem odpływowym bezpośrednio do rzeki Piławy.
Tutaj również zaskoczyła nas czystość, ład i estetyka (wszystkie elementy, zarówno architektury jak i urządzeń w barwach biało-niebieskich) i oprócz specyficznego zapachu biogazu nic nie wskazywało na miejsce tak „brudnej pracy”. Myślę, że poznając codzienną, a w zasadzie całodobową pracę oraz plany dalszej modernizacji i rozbudowy sieci wodociągowej i kanalizacyjnej przez Spółkę WiK bardziej doceniamy to, że po odkręceniu kurka, z kranu leci czysta woda. Zainteresowanych po więcej informacji na temat działalności WiK odsyłam do strony https: //www.wik.dzierzoniow.pl /, z której korzystałam przy pisaniu sprawozdania.
Jolanta Karaszewska
Powrót do Wydarzenia 2019
