„Dolina pałaców i ogrodów”

 W piękny sobotni poranek 1 czerwca 2019  wybraliśmy się na zwiedzanie pałaców i ogrodów w Kotlinie Jeleniogórskiej. Naszą wędrówkę rozpoczęliśmy od zwiedzenia miasta Jelenia Góra. Miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce w śródgórskiej Kotlinie Jeleniogórskiej, nad rzeką Bóbr. Miasto jest również siedzibą  Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego oraz polską stolicą Euroregionu Nysa.
Pierwszym obiektem, który zobaczyliśmy był: kościół Podwyższenia Krzyża św. z lat 1709-1718 – największa świątynia w mieście. Zbudowany w latach 1709–1718 w wyniku zmuszenia cesarza austriackiego przez króla szwedzkiego Karola XII do wyrażenia zgody na budowę przez protestantów sześciu tzw. „kościołów łaski”. Od 1957 r. jest kościołem katolickim i jako jeden z niewielu kościołów na świecie posiada organy umieszczone za ołtarzem, a nie nad wejściem głównym. Mieści 8 tys.osób.
 Następnie idąc w kierunku rynku -
* kościół pw. NMP, obecnie cerkiew prawosławna pw. Świętych Piotra i Pawła; zbudowana w latach 1737–1738 – XVIII w. Na północnej ścianie kościoła znajdują się krzyże pokutne.
 * bramę Wojanowską i basztę Wojanowską – stanowiły one część średniowiecznego kompleksu obronnego, który strzegł drogi do Wojanowa. W 1480 r. wieża wskutek silnego wiatru zawaliła się. Szybko ją odbudowano dodając zegar i kopułę z latarnią i w takim stanie przetrwała do dziś. Bramę, zwana Wojanowską, której strzegła owa wieża, wyburzono  w 1755 roku, a w roku 1756 postawiono nową barokową bramę spełniającą funkcję porządkowo-rogatkową. Na filarach umieszczono herby: pruski, śląski, miejski oraz inskrypcję.
 * ratusz , który  pochodzi z lat 1747–1749, wzniesiony został w stylu klasycystycznym. W podziemiach, gdzie do 1945 r. funkcjonowała restauracja, zachowały się ślady wcześniejszych budowli gotyckiej i renesansowej. Około 1910 r. budynek ratusza połączono z sąsiednimi kamienicami zwanymi „siedem domów” zaadoptowanymi na potrzeby magistratu. W średniowieczu służyły one jako apteka, garkuchnia, ławy chlebowe itp.
  Następnie pojechaliśmy do Pakoszowa, aby zwiedzić pałac.
Pałac w Pakoszowie – styl barokowy, położony w pobliżu rzeki Kamienna. 1 września 1959 roku pałac został wpisany do rejestru zabytków. Pałac wzniesiono w 1725 roku na zlecenie Johanna Martina Gottfrieda – burmistrza Jeleniej Góry. Wdowa po nim w roku 1741 wyszła ponownie za mąż, a posiadłość przeszła w ręce Georga Friedrcha Smitha. W 1771 roku włości w drodze mariażu przechodzą w ręce rodziny Hessów,  w których pozostały aż do 1945. W tym czasie przeprowadzono niewielki remont oraz uzupełniono wyposażenie. Od 2004 roku stała się własnością potomków dawnych właścicieli.  W zamku dwukrotnie gościł król pruski Fryderyk Wielki.
Pałac zbudowany w kształcie prostokąta, elewacje ożywiają tworzące podziały ramowe gzymsy i lizeny, kamienne obramowania otworów okiennych i podokienniki. Układ wnętrz dwutraktowy, w części pomieszczeń zachowane są sklepienia kolebkowe. Wnętrza parteru przekryte są sklepieniami ze skromną dekoracją stiukową. Salę balową do lat 60. XX wieku zdobił plafon z malowidłami przedstawiającymi sceny alegoryczne, których autorem był J. F. Hoffman (obecnie zrekonstruowany). Najcenniejszym pomieszczeniem jest salonik z kominkiem, który pokrywają  fajansowe XVIII-wieczne kafelki z Delft.
  Z Pakoszowa udaliśmy się na zwiedzenia uzdrowiska Cieplice Śląskie-Zdrój, które położone jest wzdłuż rzeki Kamiennej i słynie ze złoża termalnych wód leczniczych,które mają właściwości lecznicze i są najgorętszymi złożami w Polsce.
Według legendy, tutejsze źródła miały zostać odkryte w 1175 przez księcia Bolesława Wysokiego w czasie pogoni za jeleniem podczas polowania. Zranione zwierzę wskoczyło do gorących źródeł, ozdrowiało, a książę miał wybudować w tym miejscu dworek myśliwski. W rzeczywistości miejscowość wzmiankowana została dopiero 18 marca 1281,  kiedy to książę Bernard Lwówecki darował joannitom ze Strzegomia miejscowość Calidusfons (Ciepłe źródła). Od połowy XIV wieku do 1945 roku Cieplice stanowiły własność rodziny Schaffgotschów. W 1935 roku Cieplice uzyskały prawa miejskie.
Zwiedzanie rozpoczęliśmy od Parku Norweskiego. Park znajduje się w centrum uzdrowiska i sąsiaduje z parkiem Zdrojowym. Park założony na początku XX wieku. Ozdobą parku jest staw z kamiennym mostkiem, nad którym usytuowany jest Pawilon Norweski. Na środku stawu zainstalowano fontannę podświetlną wieczorem różnymi kolorami a na brzegu wybudowano białą altankę.Następnie przeszliśmy do Parku Zdrojowego. Jest to teren dawnego ogrodu przy  Pałacu Schaffgotschów. W XVIII wieku był to ogród w stylu francuskim a w XIX w. ogród  zrewitalizowano na styl angielski. Na terenie parku znajduje się muszla koncertowa oraz Teatr Zdrojowy. W drodze do autokaru zobaczyliśmy Pałac Schaffgotschów , w którym obecnie mieści się filia Politechniki Wrocławskiej.
  Ostatnim zwiedzanym miejscem był Pałac w Staniszowie.  Jest to późnobarokowa budowla z końca XVIII.  W połowie XIX wieku do głównego korpusu dobudowano dwa skrzydła otwierające się na wewnętrzny ogród w stylu francuskim, którego zamknięcie stanowi „Dom Kawalera” zwieńczony małą wieżą z dzwonnicą i zegarem. Wnętrze Pałacu wyposażone jest  w stylowe meble, obrazy, biblioteczkę. Położenie pałacu oraz jego piękny park krajobrazowy czyniły go i czynią jedną z najpiękniejszych posiadłości w Kotlinie Jeleniogórskiej. Obecnie Pałac jest własnością prywatną. Mieści się w nim hotel oraz restauracja. Odbywa się w nim również festiwal "Muzykalia Staniszowskie".
Do Dzierżoniowa wracaliśmy zadowoleni i pełni wrażeń.

Krystyna Szeliga

Powrót do Wydarzenia 2019