Polskie Madonny
W środę 26 września 2018 roku w gościnnych murach Muzeum Miasta Dzierżoniowa miałam możliwość kontynuowania opowieści o polskich – kresowych madonnach.
W granicach Rzeczpospolitej Obojga Narodów czyli Polski przedrozbiorowej, istniało wiele sanktuariów, w których czczona była Matka Boska. Niektóre z tych wizerunków po II wojnie przewieziono na zachód, ale kilka koronowanych pozostało.
Do najbardziej znanych należy wizerunek Matki Boskiej Żyrowickiej.
Żyrowice położone są niedaleko Mińska. Wizerunek to jedno z najmniejszych wyobrażeń Maryi - plakietka jaspirowa o wymiarach 6 na 4 cm. Gospodarzami sanktuarium byli bazylianie a ich pierwszym przeorem był późniejszy męczennik za wiarę Jozafat Kuncewicz. To przed tym wizerunkiem został uzdrowiony w dzieciństwie Adam Mickiewicz. Koronowana w 1730 r.
Matka Boska Białynicka słynęła na najdalszych kresach w biskupstwie smoleńskim.
Koronowana w 1761r. Matka Boża Trocka była drugim po częstochowskim wizerunkiem koronowanym poza Włochami.
Według tradycji została podarowana księciu Witoldowi przez cesarza bizantyjskiego, który wybudował kościół w 1409r w Trokach. Została koronowana w 1718r., więc w tym roku obchodzimy 300lecie tej ważnej uroczystości. W wileńskim kościele św. Michała Archanioła znajdował się wizerunek podarowany przez ród Sapiehów, którzy mają w tym miejscu wiele wspaniałych nagrobków. Koronowany był on w 1750r przez biskupa Zienkowicza. Proboszczem parafii był w okresie międzywojennym bł. Michał Sopoćko. Na dalekiej Żmudzi w Szydłowie w 1612r miało miejsce objawienie, które uznaje się za drugie po objawieniu maryjnym w Guadelupe a pierwsze w Europie. Matka Boża wskazała miejsce, gdzie zakopano skrzynię z obrazem i naczyniami liturgicznymi. Na miejscu objawienia wybudowano w XX w. kościół według projektu Antoniego Wiwulskiego (autora pomnika grunwaldzkiego w Krakowie).
Spośród tych wizerunków najbardziej znany to Matka Boska Ostrobramska, której kult rozwijał się od początku XVII wieku.
Modlili się przed obrazem Mickiewicz, Słowacki, Kraszewski, a Józef Piłsudski pozostawił wotum „Dziękuję Ci Matko za Wilno”. Maryja przedstawiona jest bez dzieciątka, ze złożonymi na piersi rękami.
Sanktuarium w Międzyrzeczu Ostrogskim nazywane było Unicką Częstochową - łączyło prawosławnych, grekokatolików i katolików. Obecnie wizerunek znajduje się w cerkwi prawosławnej.
Krystyna Czekaj
Powrót do Wydarzenia 2018 II półrocze