Majówka w TARNOWIE i innych miejscowościach Małopolski w dniach 12-13 maja 2018r.

Dzień pierwszy

W sobotę 12-go maja, skoro świt, bo o godzinie 4.30, wyruszyliśmy z Dzierżoniowa na wycieczkę autokarową, której organizatorem było Biuro Podróży „Śnieżka”. W 50-osobowym składzie uczestników tej wyprawy znaleźli się członkowie i sympatycy Towarzystwa Oświatowego Ziemi Dzierżoniowskiej wraz z najmłodszym jego zwolennikiem, 11-letnim Wojtusiem, który dzielnie zniósł trudy podróży.

Po wyjątkowo szybkim pokonaniu pierwszego etapu drogi, czyli zwykle zatłoczonej autostrady A4, dotarliśmy do Bochni i rozpoczęliśmy realizację programu wycieczki. Już sam zjazd windą górniczą 176m pod ziemię dostarcza wiele emocji. A dodatkową atrakcją poza pobytem w kopalni soli była przejażdżka kolejką górniczą, która dowiozła nas do dawnych wyrobisk górniczych. Wędrując szybem, słuchaliśmy opowieści przewodnika o pracy średniowiecznych gwarków i niebezpieczeństwach jakie stwarzała. Przewodnikom w opowiadaniu o historii kopalni od czasów Bolesława Wstydliwego i księżnej Kingi pomagają polscy królowie, żupnicy genueńscy, a także duch Cystersa – mnicha, z którego postacią wiąże się powstanie kopalni w Bochni. Zachwyceni pobytem w kaplicy pw. Św. Kingi, gdzie postacie Jej i innych świętych jak również cała szopka bożonarodzeniowa wyrzeźbione są w soli, po wykonaniu pamiątkowych fotografii i zaopatrzeniu się w drobne pamiątki wyjechaliśmy na powierzchnię. Zapamiętaliśmy z tej wizyty rok powstania kopalni - 1248 i fakt, że jest to najstarsza kopalnia soli w Polsce i Europie i wiemy także, że od 2013r. znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Drugim przystankiem na trasie naszej wędrówki po Małopolsce był zamek w Dębnie, który ma swoją Białą Damę odwiedzającą czasami ten obiekt, którego początki sięgają XV wieku. Przez wieki zamek był rozbudowywany i zmieniał swój wygląd, który łączy w sobie architekturę renesansową i gotycką. Mieliśmy okazję podziwiania imponującej bryły zamku, jak też zwiedzenia wnętrz i poznania jego historii. Obecnie znajduje się tu muzeum, organizowane są różne imprezy kulturalne m.in. Międzynarodowy Turniej Rycerski „O złoty warkocz Tarłówny” nawiązujący do legendy związanej z tym zamkiem. Mianowicie, w XVII i XVIII w. gdy właścicielami posiadłości byli Tarłowie, córka jednego z nich nie podporządkowała się woli ojca, który wybrał dla niej męża i została ukarana za nieposłuszeństwo zamurowaniem w baszcie, w której znajduje się do dzisiaj.

Następnym celem naszej podróży były Wierzchosławice – wieś Wincentego Witosa, polskiego polityka, działacza ludowego ruchu chłopskiego, który trzykrotnie pełnił funkcję premiera Rzeczpospolitej Polskiej. Zwiedziliśmy 200-letni dom, w którym W. Witos przyszedł na świat w 1874r. i spędził tam dzieciństwo. W latach 1905-14 został wybudowany przez W. Witosa nowy dom, w którym obecnie mieści się muzeum biograficzne gromadzące pamiątki po dawnym gospodarzu. Tam wysłuchaliśmy prelekcji o niezwykłych losach człowieka, którego wykształcenie ograniczyło się do czterech klas szkoły podstawowej. Obejrzeliśmy wystawę obrazującą życie bohatera, dary jakie otrzymał od rodaków, a także ekspozycję sztandarów chłopskich.

Dojechaliśmy do Tarnowa, gdzie po zakwaterowaniu i po zjedzeniu obiadokolacji w hotelu „Tarnovia” wyruszyliśmy na zwiedzanie miasta, które w czasach zaborów było trzecim pod względem ilości mieszkańców, po Lwowie i Krakowie miastem w Galicji. Przewodnikiem był Pan Janusz, znany dobrze uczestnikom ubiegłorocznej wycieczki TOZD do Lwowa. Trasa zwiedzania wiodła ulicami: Krakowską i Wałową do Rynku. Przewodnik ze swadą opowiadał o początkach miasta datowanych na 7 marca 1330r za czasów Władysława Łokietka. Tarnów przez wieki pozostawał miastem prywatnym, będąc kolejno własnością rodów Tarnowskich, Ostrogskich, Zasławskich i Sanguszków. Wśród mieszkańców, którzy przyczynili się do świetności miasta byli też Żydzi o czym świadczy zabytkowy cmentarz należący do najstarszych nekropolii w południowej Polsce. Wśród wybitnych mieszkańców tego grodu jest generał Józef Bem, który wsławił się uczestnictwem w powstaniu listopadowym, a także w walce o niepodległość na Węgrzech, gdzie był naczelnym wodzem armii w Siedmiogrodzie. Podczas wieczornego spaceru zobaczyliśmy pomnik gen. Bema i symboliczną bramę z Siedmiogrodu, którą Węgrzy ustawili przy pl. Petofiego. W Tarnowie znajduje się też mauzoleum z prochami tego sławnego Polaka. Wśród znanych historycznych postaci, których uczczono w Tarnowie są, m.in. Adam Mickiewicz, którego popiersie nie zostało zniszczone podczas II wojny światowej i król Jan III Sobieski posiadający swój plac na trasie wiodącej do śródmieścia. Do najstarszych zabytków miasta należą: Ratusz z poł. XIV w.,zabudowa Rynku Starego Miasta z kilkoma renesansowymi kamienicami i Bazylika Katedralna Narodzenia Najświętszej Marii Panny oraz Dom Mikołajowski z 1524r. Oglądaliśmy też pałac Sanguszków, który niestety niszczeje z powodu nieustalonych do dzisiaj praw własności. Obecnie Tarnów zamieszkuje ponad 100 tyś. mieszkańców, z których wielu znajduje zatrudnienie w Grupie Azoty, zakładzie, który jest liderem przemysłu nawozowo-chemicznego w Polsce i Europie, a powstał w 1927r. jako Państwowa Fabryka Związków Azotowych.